بیماری پارکینسون با تأثیر جهانی بر بیش از 6 میلیون نفر، دومین اختلال شایع عصبی است. متأسفانه، وقوع آن به طور قابل توجهی در طول سه دهه گذشته افزایش یافته است، با افزایش 2.5 برابری. این بیماری علائم بالینی قابل توجهی از جمله لرزش در حالت استراحت، کندی حرکت، سفتی و مشکل در تعادل دارد. این علائم به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی بیماران تأثیر می گذارد. از آنجایی که این بیماری پیشرونده و غیر قابل برگشت است، جلوگیری از شروع آن بسیار مهم است؛ با این حال، با وجود تحقیقات گسترده، عوامل خطر زمینه ای این بیماری به خوبی شناخته نشده اند. این امر بر نیاز فوری به تحقیقات و مداخله بیشتر برای افزایش درک ما و توسعه راهبردهای پیشگیری موثر تأکید می کند.
برای سالهای متمادی، محققان موارد مختلفی را در محیط بررسی کردهاند که ممکن است باعث بیماری پارکینسون شود. یک ایده، به نام فرضیه براک، نشان می دهد که پروتئینی به نام آلفا سینوکلئین قبل از انتشار به مغز، شروع به جمع شدن در روده و بینی می کند و باعث ایجاد این بیماری می شود. این باعث شد دانشمندان فکر کنند که قرار گرفتن در معرض چیزهایی مانند آفت کش ها، فلزات و میکروب های موجود در محیط ممکن است در شروع این فرآیند و افزایش شانس ابتلا به این بیماری نقش داشته باشند. اگرچه مشخص است که آلودگی هوا به سلامتی آسیب می رساند، اما مطالعات در مورد اینکه آیا این آلودگی منجر به بیماری پارکینسون می شود یا خیر، نتایج متفاوتی را ارائه کرده است. برخی از تحقیقات اخیر نشان می دهد که قرار گرفتن در اطراف آلودگی هوا برای مدت طولانی ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را افزایش دهد، اما برای اطمینان بیشتر به مطالعات دیگری نیاز است. این مطالعات باید گروههای بزرگی از مردم را در مدت طولانی درگیر کند و مواردی مانند سیگار کشیدن را نیز در نظر بگیرد که میتواند بر نتایج تأثیر بگذارد.
محققان توضیح دادند: ما دریافتیم افرادی که از نظر ژنتیکی بیشتر مستعد ابتلا به پارکینسون هستند و در معرض آلاینده های هوا قرار می گیرند، به طور قابل توجهی در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند. اجرای سریع اقدامات موثر برای کاهش آلودگی هوا برای محافظت از افراد، به ویژه افرادی که دارای حساسیت ژنتیکی بالا هستند، در برابر افزایش خطر ابتلا به پارکینسون ضروری است.
ژنتیک ممکن است در خطر پارکینسون نقش داشته باشد که در حدود 5 تا 10 درصد موارد مرتبط است
علل دقیق بیماری پارکینسون به طور کامل شناخته نشده است، اما به طور گسترده پذیرفته شده است که ژنتیک نقش مهمی در تعیین خطر ابتلا به این بیماری دارد. برخی از مطالعات ارتباط بین قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا و افزایش خطر پارکینسون را پیشنهاد می کنند؛ با این حال، اینکه آیا ژنتیک بر تأثیر آلودگی هوا بر خطر پارکینسون تأثیر می گذارد یا خیر، نامشخص است.
دانشمندان چینی داده های بایوبانک بریتانیا را تجزیه و تحلیل کردند و تقریباً 312000 فرد را در یک دوره متوسط بیش از 12 سال مطالعه کردند. از بین این افراد، 2356 نفر (0.76%) در طول پیگیری به پارکینسون مبتلا شدند. امتیاز خطر پارکینسون هر فرد، بر اساس اطلاعات ژنتیکی، به همراه دادههای مربوط به قرار گرفتن آنها در معرض آلودگی هوا محاسبه شد. سپس از مدلهای آماری برای ارزیابی اثرات ترکیبی آلودگی و ژنتیک بر خطر پارکینسون استفاده شد.
نتایج نشان داد که دو آلاینده خاص هوا، PM10 و دی اکسید نیتروژن با افزایش خطر پارکینسون مرتبط هستند. افرادی که بیشترین زمان قرار گرفتن در معرض PM10 را داشتند، 20.1 درصد بیشتر در خطر بودند و افرادی که بیشترین زمان قرار گرفتن در معرض دی اکسید نیتروژن را داشتند، 24.7 درصد بیشتر با خطر مواجه بودند.
زمانی که هم ژنتیک و هم آلاینده ها عامل باشند، خطر به طور قابل توجهی افزایش می یابد
با این حال، تأثیر این آلایندهها هنگام در نظر گرفتن ژنتیک به طور قابل توجهی برجستهتر بود. افرادی که در بالاترین چارک قرار گرفتن در معرض PM10 یا دی اکسید نیتروژن قرار دارند و دارای بالاترین خطر ژنتیکی پارکینسون هستند، بیش از دو برابر خطر ابتلا به بیماری را در مقایسه با افراد بدون خطر ژنتیکی و کمتر در معرض آلودگی داشتند.
محققان خاطرنشان کردند: «با بررسی اثرات ترکیبی استعداد ژنتیکی و قرار گرفتن در معرض آلایندههای هوا، ما افزایش قابل توجهی در خطر پارکینسون در بین افرادی با حساسیت ژنتیکی بالا و قرار گرفتن همزمان در معرض غلظتهای آلاینده هوا مشاهده کردیم.»
محققان نتیجه گرفتند که این مطالعه نشان می دهد افراد دارای استعداد ژنتیکی ابتلا به پارکینسون ممکن است بیشتر در معرض اثرات آلودگی هوا باشند.
آنها افزودند: «بنابراین، یافتههای ما نشان میدهد که کاهش سطح آلودگی هوا میتواند مزایای بالقوهای برای افرادی که از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به پارکینسون هستند، داشته باشد.»
منبع