به‌طور معمول، پزشکان مشکل خواب را به‌جای تیروئید کم‌کار، با پرکاری تیروئید مرتبط می‌دانند؛ بااین‌حال، شواهد محدود نشان می‌دهد که کم کاری تیروئید ممکن است با مشکلات خواب نیز مرتبط باشد.
تحقیقات کمی در مورد رابطه بین کم کاری تیروئید و بی خوابی وجود دارد و تحقیقات موجود، نتایج متفاوتی را نشان می‌دهد.
یک مطالعه نشان می‌دهد که کم‌کاری تیروئید با بی خوابی همراه است، اما مستقیماً باعث بی‌خوابی نمی‌شود. یک مطالعه قدیمی و کوچک‌تر دیگر همبستگی بین این دو را پیدا نکرد.
این مقاله وب سایت حافظه همیشه سبز به این موضوع می‌پردازد که آیا کم‌کاری تیروئید با بی خوابی مرتبط است یا خیر و دلایلی که ممکن است این ارتباط وجود داشته باشد کدام‌اند. همچنین بررسی می‌کند که چگونه افراد می‌توانند علائم را تسکین دهند.
آیا کم‌کاری تیروئید می‌تواند باعث بی خوابی شود؟
ممکن است بین کم کاری تیروئید و بی خوابی ارتباطی وجود داشته باشد. یک مطالعه در سال 2019 رابطه بین کم‌کاری تیروئید تحت بالینی و کیفیت خواب را بررسی کرد.
کم‌کاری تیروئید تحت بالینی شکل اولیه و خفیف این بیماری است که معیارهای تشخیص رسمی کم‌کاری تیروئید را برآورده نمی‌کند.
پس از مقایسه خواب 2224 نفری که کم‌کاری تیروئید تحت بالینی داشتند با 12622 فرد که سطح هورمون تیروئید سالم داشتند، نویسندگان چندین ارتباط پیدا کردند. به‌طور کلی، افراد مبتلا به کم‌کاری تیروئید تحت بالینی دارای موارد زیر بودند:
- مدت خواب کوتاه‌تر
- تأخیر طولانی‌تر به خواب رفتن، یعنی مدت‌زمانی که برای به خواب رفتن طول می‌کشد
- رضایت کمتر از کیفیت خواب
محققان همچنین دریافتند، افرادی که هم کم‌کاری تیروئید تحت بالینی و هم کیفیت خواب پایینی دارند، به‌احتمال زیاد زن هستند، سن کمتری دارند یا وزن بدنشان پایین است.
تحقیقات قدیمی‌تر در سال 2014 همچنین به ارتباط احتمالی بین کم کاری تیروئید تحت بالینی و خواب کم کیفیت پرداختند، اما حجم نمونه کوچک‌تر و تنوع کمتری داشت. شرکت‌کنندگان شامل 682 مرد بودند که 38 نفر از آن‌ها کم‌کاری تیروئید داشتند.
تجزیه‌وتحلیل داده‌ها هیچ ارتباطی بین سطح هورمون تیروئید و خواب با کیفیت پایین نشان نداد؛ بااین‌حال، به دلیل محدودیت‌های این مطالعه، نتایج ممکن است دقیق نباشد.
چرا کم کاری تیروئید و بی خوابی ممکن است مرتبط باشند؟
کم‌کاری تیروئید تحت بالینی شامل افزایش سطح هورمون محرک تیروئید (TSH) است. هنگامی‌که سطح تیروئید در بدن پایین است، بخشی از مغز به نام هیپوتالاموس باعث می‌شود غده هیپوفیز TSH بیشتری آزاد کند.
هنگامی‌که TSH به غده تیروئید می‌رسد، غده را تحریک می‌کند تا هورمون بیشتری به نام تیروکسین آزاد (T4) بسازد.
بنابراین، افراد مبتلا به کم‌کاری تیروئید تحت بالینی دارای سطوح معمولی T4 در خون و سطوح TSH بالا هستند که می‌تواند به این معنی باشد که علائم کم‌کاری تیروئید وجود ندارد یا خفیف است.
محققان به‌طور کامل درک نمی‌کنند که چگونه سطوح بالاتر TSH ممکن است منجر به خواب نامناسب شود، اما آن‌ها یک نظریه احتمالی را ارائه می‌دهند.
این ارتباط بین هیپوتالاموس، غده هیپوفیز و غده تیروئید، محور هیپوتالاموس – هیپوفیز – تیروئید (HPT) است. وقتی فرد به خواب می‌رود، محور HPT فعال‌تر می‌شود.
این باعث افزایش ترشح TSH می‌شود که غده تیروئید را تحریک می‌کند. تحت شرایط فیزیولوژیکی خاص، این تحریک تیروئید ممکن است باعث مشکلات خواب شود.
راه‌های دیگری که کم کاری تیروئید می‌تواند بر خواب تأثیر بگذارد
درحالی‌که مشخص نیست که کم‌کاری تیروئید می‌تواند به‌طور مستقیم باعث بی‌خوابی شود، ممکن است این وضعیت به‌طور غیرمستقیم خواب را مختل کند. فرد مبتلا به کم‌کاری تیروئید ممکن است موارد زیر را تجربه کند:
ناراحتی جسمی
علائم جسمی کم‌کاری تیروئید گاهی اوقات می‌تواند خواب فرد را مختل کند؛ به‌عنوان مثال، اگر فردی درد مفاصل یا عضلانی، حساسیت به سرما یا اضطراب را تجربه کند، ممکن است به‌سختی بخوابد.
یک مطالعه قدیمی در سال 2011 نشان می‌دهد که بی‌خوابی در افرادی که تعداد بیماری‌های پزشکی بیشتری دارند، شایع‌تر است. با در نظر گرفتن این موضوع، طیف گسترده‌ای از علائم کم‌کاری تیروئید می‌تواند تأثیر منفی بر کیفیت خواب داشته باشد.
عوارض جانبی دارویی
پزشکان کم‌کاری تیروئید را با تیروکسین درمان می‌کنند که سطوح پایین هورمون‌های تیروئید را برای تسکین علائم این بیماری افزایش می‌دهد. دوز صحیح، یک درمان مؤثر برای بسیاری از افراد است.
بااین‌حال، اگر فردی بیش از نیاز خود تیروکسین مصرف کند، ممکن است عوارض جانبی را تجربه کند، ازجمله:
- ناتوانی در خواب
- اضطراب یا عصبی بودن
- افزایش اشتها
- احساس گرما
- لرزش
- ضربان قلب تند
سایر شرایط سلامتی
کم‌کاری تیروئید با سایر شرایط سلامتی مرتبط است که می‌تواند خواب را مختل کند، مانند آپنه انسدادی خواب (OSA) که باعث می‌شود تنفس به‌طور موقت متوقف شود و به‌طور مکرر در طول شب شروع شود.
آپنه انسدادی خواب می‌تواند باعث خستگی در طول روز، بیداری مکرر یا مشکل در خواب ماندن شود. کسانی که در یک اتاق می‌خوابند ممکن است متوجه خروپف شدید، خفگی، یا صداهای نفس کشیدن فرد دیگر در صورت ابتلا به آپنه انسدادی خواب شوند.
کم‌کاری تیروئید همچنین با علائم سندرم پای بی‌قرار همراه است که باعث خزیدن یا سوزن سوزن شدن ناخوشایند در پاها هنگام استراحت می‌شود.
بیشتر بخوانید : آپنه خواب پیری را تسریع می کند، اما درمان ممکن است آن را معکوس کند
چه چیزی کمک می‌کند؟
اینکه چه چیزی به بی‌خوابی کمک می‌کند بستگی به عامل ایجاد آن دارد. برای مبتلایان به کم‌کاری تیروئید، پزشک ممکن است موارد زیر را پیشنهاد دهد:
- شروع درمان با تیروکسین برای تسکین ناراحتی جسمی
- در صورت داشتن عوارض جانبی، دوز تیروکسین را به سطح مناسب‌تری کاهش دهد
- آزمایش برای سایر شرایطی که ممکن است باعث بی‌خوابی شود
مهم است که دوز تیروکسین را بدون مشورت با پزشک افزایش یا کاهش ندهید.
اگر شروع یا تنظیم داروهای تیروئیدی کمکی نکرد، پزشک ممکن است علل بالقوه دیگر را بررسی کند. پزشک ممکن است از کسی در مورد زمان شروع بی‌خوابی، دفعات بروز آن و تغییراتی که در آن زمان در زندگی آن‌ها رخ داده است، بپرسد.
اگر پزشک به اختلال خواب مانند آپنه انسدادی خواب مشکوک باشد، ممکن است فرد را برای مطالعه خواب برای تشخیص آن ارجاع دهد. از طرف دیگر، اگر بی‌خوابی با وضعیت سلامت جسمی یا روانی دیگری همراه باشد، فرد ممکن است درمان آن را آغاز کند.
آیا چیز دیگری می‌تواند سطح هورمون تیروئید را افزایش دهد؟
کم‌کاری تیروئید درمان ندارد، اما تقریباً در هر مورد، دارو می‌تواند آن را مدیریت کند و هورمون‌های تیروئید را به سطح سالم برساند.
شواهد نشان می‌دهد که راه‌های دیگری وجود دارد که افراد می‌توانند سطح هورمون تیروئید خود را کنترل کنند، مانند موارد زیر:
ورزش
تحقیقات قدیمی‌تر در سال 2015، تأثیر یک برنامه تمرین بدنی منظم را در 20 فردی که تحت درمان برای کم‌کاری تیروئید قرار داشتند، ارزیابی کرد. نویسندگان آزمایش خون برای هورمون‌های تیروئید را قبل و بعد از 3 ماه جلسات ورزشی روزانه 1 ساعته انجام دادند.
پس از مقایسه نتایج با افرادی که اصلاً فعالیت بدنی نداشتند، به این نتیجه رسیدند که ورزش می‌تواند عملکرد تیروئید را بهبود بخشد.
رژیم غذایی
ید یک ماده مغذی است که غده تیروئید از آن برای ساخت هورمون‌های تیروئید استفاده می‌کند. اکثر مردم در ایالات‌متحده ید کافی دریافت می‌کنند؛ بااین‌حال، در موارد نادر، کمبود ید می‌تواند باعث کم‌کاری تیروئید شود. افراد مبتلا به کمبود ید می‌توانند مقدار بیشتری از این ماده را از غذاهایی مانند جلبک دریایی یا مکمل‌ها دریافت کنند.
اگر علت، کمبود ید نباشد، مصرف مکمل‌های ید هیچ فایده‌ای ندارد.
علاوه بر این، افراد مبتلا به بیماری خودایمنی تیروئید، مانند بیماری هاشیموتو، ممکن است متوجه شوند که ید موجود در غذا یا مکمل‌ها این وضعیت را بدتر می‌کند. یک پزشک یا متخصص تغذیه می‌تواند بهترین روش را برای هر فرد توصیه کند.
چیزی که تقریباً هرکسی می‌تواند از آن بهره‌مند شود رژیمی است که التهاب را کاهش می‌دهد. به گفته وزارت امور سربازان ایالات‌متحده، التهاب با تعدادی از شرایط مزمن، ازجمله تیروئیدیت خود ایمنی مرتبط است. تیروئیدیت ممکن است منجر به کم‌کاری تیروئید شود.
افراد مبتلا به کم‌کاری تیروئید خود ایمنی ممکن است از یک رژیم غذایی ضدالتهابی بهره‌مند شوند. این رژیم شامل خوردن موارد زیراست:
- میوه‌های تازه، سبزیجات و غلات کامل
- حداقل 30 گرم فیبر در روز
- غذاهای حاوی اسیدهای چرب امگا 3 مانند ماهی سالمون
- چربی‌های تک غیراشباع یا «سالم» مانند روغن زیتون به‌جای چربی اشباع‌شده
آیا افراد مبتلا به کم‌کاری تیروئید می‌توانند ملاتونین مصرف کنند؟
ملاتونین هورمونی است که بدن به‌طور طبیعی به‌عنوان بخشی از چرخه خواب‌وبیداری تولید می‌کند. تولید آن با تاریکی شب افزایش می‌یابد و خواب سالم را ارتقا می‌دهد و زمانی که فرد در معرض نور قرار می‌گیرد متوقف می‌شود و به بیدار شدن او کمک می‌کند. درنتیجه چرخه خواب‌وبیداری را با ریتم شب و روز هماهنگ می‌کند.
برخی از افراد ملاتونین اضافی را به‌عنوان کمک برای خواب مصرف می‌کنند. طبق گفته مؤسسه ملی بهداشت، استفاده کوتاه‌مدت از مکمل‌های ملاتونین بی‌خطر به نظر می‌رسد، اما تحقیقات بسیار کمی در مورد اثرات طولانی‌مدت آن وجود دارد.
یک مطالعه کوچک در سال 2001 به بررسی تأثیر ملاتونین بر روی زنان مبتلا به کم‌کاری تیروئید پرداخت که 36 نفر از آن‌ها قبل از یائسگی و 18 نفر یائسه بودند. محققان، شرکت‌کنندگان را به‌طور تصادفی در دو گروه دسته‌بندی کردند. یک گروه قبل از خواب دارونما مصرف کردند، درحالی‌که گروه دیگر ملاتونین مصرف کردند.
دانشمندان دریافتند گروهی که ملاتونین مصرف می‌کردند، سطح بالاتر هورمون‌های تیروئیدی را به میزان قابل‌توجهی در مقایسه با گروه دارونما بعد از 3 تا 6 ماه نشان دادند.
آن‌ها پیشنهاد کردند که سطوح پایین ملاتونین به دلیل افزایش سن ممکن است با سطوح پایین هورمون‌های تیروئید مرتبط باشد و توضیح دادند که چرا مصرف مکمل ملاتونین باعث بهبود سطح TSH نیز می‌شود.
آزمایش‌ها در مقیاس بزرگ برای تأیید بی‌خطر بودن و مؤثر بودن ملاتونین برای افراد مبتلا به کم کاری تیروئید ضروری است. افرادی که می‌خواهند مکمل ملاتونین را امتحان کنند باید از پزشک در مورد دوزهای ایمن سؤال کنند و توجه داشته باشند که مکمل‌ها می‌توانند ازنظر کیفیت بسیار متفاوت باشند.
سایر علت های بی‌خوابی
عوامل زیادی می‌توانند در ایجاد بی‌خوابی نقش داشته باشند، ازجمله:
- استرس
- نوبت‌کاری
- تغییرات هورمونی، مانند دوران بارداری یا یائسگی
- عوامل سبک زندگی مانند:
- استفاده از وسایل الکترونیکی نزدیک به زمان خواب
- خیلی کم ورزش کردن
- استفاده از کافئین، نیکوتین، داروهای غیرقانونی یا الکل
- چرت زدن‌های طولانی در روز
- داشتن برنامه خواب نامنظم
- عوامل محیطی مانند:
- سروصدا یا نور
- سفرهای مکرر به مناطق مختلفی که از نظر زمانی با یکدیگر متفاوت هستند
- دمای اتاق خواب خیلی گرم یا سرد
افرادی که مشکلات خواب را تجربه می‌کنند ممکن است از کاهش هر یک از عوامل خطر احتمالی بی‌خوابی که می‌توانند کنترل کنند، سود ببرند؛ به‌عنوان مثال:
- یک محیط خواب خنک، تاریک و راحت ایجاد کنید
- هر روز در ساعت معینی از خواب بیدار شوید و به رختخواب بروید
- کاهش یا توقف مصرف کافئین و الکل
- ترک سیگار
- ورزش منظم داشته باشید، درحالی‌که از ورزش قبل از خواب اجتناب کنید
- استرس را مدیریت کنید یا راه های تمدد اعصاب را تمرین کنید
خلاصه
کم کاری تیروئید ممکن است با بی خوابی مرتبط باشد، اما تحقیقات تاکنون قطعی نیست؛ با این‌حال، افراد مبتلا به کم‌کاری تیروئید اغلب در تحمل دمای سرد در شب یا درد مفاصل و عضلانی که می‌تواند خواب را مختل کند، مشکل دارند. عوارض جانبی تیروکسین نیز در صورت بالا بودن دوز می‌تواند باعث ایجاد مشکل در خواب شود.
حتی اگر کمبود هورمون تیروئید به‌طور مستقیم باعث بی‌خوابی نشود، طیف گسترده‌ای از علائم مرتبط با اختلال عملکرد تیروئید می‌تواند به‌راحتی مشکلات خواب را بدتر کند و توانایی فرد را برای رسیدن به خواب باکیفیت و آرام کاهش دهد.
اگر بی‌خوابی به یک مشکل دائمی تبدیل شد، با پزشک صحبت کنید. درمان مشکل اساسی و ایجاد تغییرات در سبک زندگی برای بهبود خواب ممکن است کمک کند.
یک پاسخ
مطلب مفیدی در میان مطالب تکراری متنهای فاریی بود. ممنون.