زنگ هشدار به صدا در می آید، شما بیدار می شوید، اما هنوز خواب آلود هستید. چرا؟ خواب آلود بودن در صبح معنایی ندارد: به هر حال، شما در هشت ساعت گذشته خواب بوده اید. آیا نباید سرحال، برانگیخته و هوشیار از خواب بیدار شوید؟
خیر و یک سری راهها برای توضیح علت وجود دارد (با فرض اینکه شما از نارکولپسی یا آپنه خواب رنج نمیبرید).
پاسخ عصبی زیستی
در چند ساعت قبل از بیدار شدن در صبح، بیشتر وقت خود را در خواب حرکتِ سریع چشم (REM) سپری کرده اید و رویا می دیدید. مغز شما در خواب بسیار فعال بوده و مقادیر زیادی از مولکول انرژی ATP را مصرف می کرد. «A» در ATP مخفف آدنوزین است. تولید و آزادسازی آدنوزین در مغز با فعالیت متابولیک در هنگام خواب مرتبط است و ارتباط مستقیمی بین افزایش سطح آدنوزین در مغز و افزایش سطح خواب آلودگی وجود دارد. چرا؟ آدنوزین یک انتقال دهنده عصبی است که فعالیت نورون های مسئول تحریک و توجه شما را مهار می کند (خاموش می کند). شما خواب آلود از خواب بیدار می شوید، زیرا بقایای آدنوزین در مغز شما جمع شده است.
دیشب با چه کسی خوابیدی؟
زوج هایی که به صورت جفت می خوابند از نظر کیفیت خواب مورد بررسی قرار گرفتند – برای تعادل صحیح خواب غیر حرکتِ سریع چشم و خواب حرکتِ سریع چشم و همچنین دیدگاه ذهنی خودشان از نحوه خوابیدنشان. برای زنان، استفاده از تخت مشترک با یک مرد بر کیفیت خواب تأثیر منفی دارد؛ با این حال، داشتن رابطه جنسی قبل از خواب احساسات منفی زنان را در مورد این تجربه بهبود بخشید، حتی اگر نتایج عینی، مانند تعادل خواب غیر حرکتِ سریع چشم و خواب حرکتِ سریع چشم غیر طبیعی باقی بماند.
در مقابل، بازده خواب مردان با حضور یک شریک زن کاهش نمییابد، صرف نظر از اینکه آنها تماس جنسی داشتهاند یا خیر. در مقایسه با زنان، ارزیابی ذهنی مردان از کیفیت خواب هنگام تنها خوابیدن کمتر بود؛ بنابراین، مردان از خوابیدن با زنان سود میبرند، اما زنان از همخوابی با مردان سودی نمیبرند، مگر اینکه تماس جنسی مقدم بر خواب باشد و حتی در آن زمان، کیفیت خواب آنها همچنان تحت تأثیر قرار می گیرد.
دیشب دیر به رختخواب رفتی؟
افرادی که ترجیح می دهند تا دیروقت بیدار بمانند، دیرتر بیدار می شوند و در اواخر بعد از ظهر یا عصر بهترین عملکرد را هم از نظر ذهنی و هم از نظر جسمی دارند. افراد شب زنده دار به طور قابل توجهی بیشتر از افراد سحرخیز از کیفیت خواب ضعیف، اختلال در عملکرد روز و اضطراب مرتبط با خواب رنج می برند. حتی نگرانکنندهتر این است که دیر خوابیدن با کاهش حجم هیپوکامپ در افراد جوان و سالم مرتبط است. کوچک شدن هیپوکامپ با اختلال در یادگیری و توانایی های حافظه مرتبط است.
دیشب گرسنه به رختخواب رفتی؟
آنچه قبل از خواب می خورید نیز ممکن است شانس شما را برای داشتن یک خواب خوب در شب افزایش دهد. یک مطالعه اخیر نشان می دهد که خوردن چیزی شیرین ممکن است به ایجاد خواب آلودگی کمک کند. نشان داده شده است که افزایش سطح قند خون باعث افزایش فعالیت نورون هایی می شود که خواب را تقویت می کنند. این نورون ها در ناحیه ای از مغز زندگی می کنند که فاقد سد خونی مغزی است؛ بنابراین، هنگامی که آنها وجود قند در خون را احساس می کنند، شما احساس خواب آلودگی می کنید. این امر ممکن است توضیح دهد که چرا ما بعد از خوردن یک وعده غذایی بزرگ میل به چرت زدن داریم. این فقط یک شاهد دیگر است که نشان می دهد نیاز مغز شما به قند برای حفظ عملکرد طبیعی است.
با افزایش سن، ریتم خواب طبیعی به طور فزاینده ای مختل و منجر به خواب آلودگی در طول روز می شود.
بیشتر بخوانید : راه حل هایی برای زود بیدار شدن
اگر به اندازه کافی نخوابید چه؟
اگرچه دانشمندان دقیقاً دلیل خوابیدن ما را کشف نکرده اند، اما دریافته اند که ما به شش تا هشت ساعت خواب در شب نیاز داریم. نداشتن خواب کافی باعث میشود که ما بیشتر درگیر دعوا و تمرکز روی خاطرات و احساسات منفی باشیم. نوسانات هیجانی احتمالاً به دلیل اختلال در توانایی لوب های پیشانی برای حفظ کنترل سیستم لیمبیک هیجانی ما است. همچنین کمتر میتوانیم مکالمات را دنبال کنیم و در طول آن مکالمات تمرکز خود را از دست میدهیم. محرومیت از خواب ذخیره سازی حافظه را مختل می کند و این احتمال را افزایش می دهد که رویدادهایی را که واقعاً رخ نداده اند «به یاد بیاوریم». کمبود خواب شدید همچنین ممکن است منجر به اختلال در تصمیم گیری و احتمالاً توهمات بینایی شود. نداشتن خواب کافی به صورت مداوم، شما را در معرض خطر ابتلا به اختلالات خودایمنی، سرطان، سندرم متابولیک و افسردگی قرار می دهد. چرا؟ برخی از مطالعات اخیر گزارش دادهاند که خواب برای پاکسازی مغز از پروتئینهای غیر طبیعی و احتمالاً سمی که میتوانند انباشته شده و احتمال ابتلا به زوال عقل را در سنین بالا افزایش دهند، مهم است.