شخصیت و اختلال شخصیت چیست؟

شخصیت، منعکس کننده الگوهای عمیق رفتاری و شیوه ای است که افراد در آن، خود و دنیایشان را درک می کنند، با آنها ارتباط برقرار می کنند و درباره آنها فکر می کنند. ویژگی های شخصیتی، ویژگی های بارز شخصیت هستند و لزوماً آسیب شناسی نیستند، اگرچه برخی از سبک های شخصیتی ممکن است باعث ایجاد مشکلات بین فردی شوند.

اختلالات شخصیت بیانگر الگوهای سفت و سخت، انعطاف ناپذیر و ناسازگار تفکر و رفتار است که منجر به اختلال در عملکرد و یا ناراحتی درونی قابل توجهی می شود. اغلب اختلالات شخصیت در نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع می شود، در طول زمان پایدار هستند و منجر به آشفتگی یا اختلال درونی قابل توجهی می شود.

اختلال شخصیت نمایشی یا هیستریونیک

اختلال شخصیت هیستریونیک که معمولاً به عنوان اختلال شخصیت نمایشی شناخته می شود، یک اختلال روانپزشکی است که با الگوی رفتارهای هیجانی اغراق آمیز و توجه جویانه مشخص می شود. اختلال شخصیت هیستریونیک در «خوشه B» اختلالات شخصیت طبقه بندی می شود. اختلالات شخصیت خوشه B شامل شرایطی مانند اختلال شخصیت خودشیفته، اختلال شخصیت مرزی و اختلال شخصیت ضد اجتماعی است.

در افراد مبتلا به اختلال شخصیت هیستریونیک، عزت نفس آنها به تایید دیگران بستگی دارد و از احساس واقعی ارزشمند بودن خود ناشی نمی شود. آنها تمایل زیادی برای جلب توجه دارند و اغلب برای جلب توجه رفتاری نمایشی یا نامناسب دارند. کلمه هیستریونیک به معنای «دراماتیک یا نمایشی» است.

این اختلال در زنان شایع‌تر از مردان است و معمولاً در نوجوانی یا اوایل بزرگسالی آشکار می‌شود.

علائم اختلال شخصیت نمایشی چیست؟

در بسیاری از موارد، افراد مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی، مهارت های اجتماعی خوبی دارند؛ با این حال، آنها تمایل دارند از این مهارت ها برای دستکاری دیگران استفاده کنند تا بتوانند در مرکز توجه قرار گیرند.

فرد مبتلا به این اختلال ممکن است:

ناراحت باشد مگر اینکه در مرکز توجه باشد
لباس تحریک آمیز بپوشد و یا رفتار نامناسب اغواگرانه یا معاشقه از خود نشان دهد
هیجاناتش را به سرعت تغییر دهد
بسیار نمایشی عمل کند، گویی در مقابل تماشاچیان با احساسات و عبارات اغراق آمیز نمایش اجرا می کند، اما به نظر می رسد فاقد صداقت باشد
بیش از حد به ظاهر فیزیکی اهمیت دهد
به طور مداوم به دنبال اطمینان یا تایید باشد
ساده لوح باشد و به راحتی تحت تاثیر دیگران قرار بگیرد
نسبت به انتقاد یا عدم تایید بیش از حد حساس باشد
تحمل ناامیدی کمی داشته باشد و به راحتی از کارهای روتین خسته شود، اغلب پروژه ها را به پایان نرساند یا از یک پروژه به پروژه دیگر رود
قبل از اقدام کردن فکر نکند
تصمیمات عجولانه بگیرد
خود محور باشد و به ندرت نسبت به دیگران توجه نشان دهد
در حفظ روابط مشکل داشته باشد، اغلب در برخورد با دیگران ساختگی یا سطحی به نظر برسد
برای جلب توجه، تهدید یا اقدام به خودکشی کند

چه چیزی باعث اختلال شخصیت هیستریونیک می شود؟

علت دقیق اختلال شخصیت هیستریونیک مشخص نیست، اما بسیاری از متخصصان سلامت روان بر این باورند که هم عوامل آموخته شده و هم عوامل ارثی در ایجاد آن نقش دارند. به عنوان مثال، معمولا وجود اختلال شخصیت هیستریونیک در خانواده ها نشان می دهد که استعداد ژنتیکی برای این اختلال ممکن است ارثی باشد؛ با این حال، فرزند والدین مبتلا به این اختلال ممکن است به سادگی رفتار آموخته شده را تکرار کند. سایر عوامل محیطی که ممکن است دخیل باشند عبارتند از فقدان انتقاد یا تنبیه در دوران کودکی، تقویت مثبت که تنها زمانی انجام می شود که کودک برخی از رفتارهای تایید شده را انجام می دهد و توجه غیرقابل پیش بینی والدین به کودک که همگی در مورد اینکه چه نوع رفتاری باعث تأیید والدین می شود، منجر به سردرگمی می شود. اختلالات شخصیت همچنین معمولاً در رابطه با خلق و خوی فردی و سبک‌های روان‌شناختی و روش‌هایی که افراد یاد می‌گیرند تا با استرس در حین رشد کنار بیایند، ایجاد می‌شوند.

اختلال شخصیت نمایشی چگونه تشخیص داده می شود؟

در صورت وجود علائم این اختلال شخصیت، پزشک ارزیابی را با انجام یک شرح حال کامل پزشکی و روانپزشکی آغاز می کند. اگر علائم جسمی وجود داشته باشد، ممکن است یک معاینه جسمی و آزمایش‌های آزمایشگاهی (مانند مطالعات تصویربرداری عصبی یا آزمایش‌های خون) نیز توصیه شود تا اطمینان حاصل شود که یک بیماری جسمی، عامل ایجاد علائم نیست.

اگر پزشک هیچ دلیل جسمی برای علائم پیدا نکند، ممکن است فرد را به روانپزشک، روانشناس یا دیگر متخصصان سلامت رفتاری ارجاع دهد که ممکن است از ابزارهای مصاحبه و ارزیابی ویژه طراحی شده برای ارزیابی یک فرد از نظر اختلال شخصیت استفاده کنند.

اختلال شخصیت نمایشی چگونه درمان می شود؟

به طور کلی، افراد مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی باور ندارند که به درمان نیاز دارند. آنها همچنین معمولا احساسات خود را اغراق می کنند و از روتین بیزارند که پیروی از یک برنامه درمانی را دشوار می کند؛ با این حال، اگر افسردگی که احتمالاً با از دست دادن یا یک رابطه شکست خورده همراه است یا مشکل دیگری ناشی از اعمال آنها باعث ناراحتی آنها شود، ممکن است به دنبال کمک باشند.

روان درمانی (نوعی از مشاوره) به طور کلی درمان انتخابی برای اختلال شخصیت هیستریونیک است. هدف از درمان، کمک به فرد برای کشف انگیزه‌ها و ترس‌های مرتبط با افکار و رفتار خود و کمک به فرد برای یادگیری برقراری ارتباط مثبت با دیگران است.

گاهی اوقات ممکن است از دارو به عنوان درمان سایر شرایطی که ممکن است با این اختلال نیز وجود داشته باشد، مانند افسردگی و اضطراب استفاده شود.

چه عوارضی با اختلال شخصیت هیستریونیک مرتبط است؟

اختلال شخصیت هیستریونیک می تواند بر روابط اجتماعی، حرفه ای یا عاشقانه افراد و نحوه واکنش آنها به شکست ها یا از دست دادن ها تأثیر بگذارد. افراد مبتلا به این اختلال نیز نسبت به افراد عادی در معرض خطر ابتلا به افسردگی هستند.

بسیاری از افراد مبتلا به این اختلال می توانند از نظر اجتماعی و محل کار به خوبی عمل کنند؛ با این حال، کسانی که موارد شدید دارند، ممکن است مشکلات قابل توجهی را در زندگی روزمره خود تجربه کنند.

آیا می توان از اختلال شخصیت هیستریونیک پیشگیری کرد؟

اگرچه پیشگیری از اختلال شخصیت هیستریونیک ممکن است امکان پذیر نباشد، درمان می تواند به فردی که مستعد ابتلا به این اختلال است اجازه دهد تا راه های مؤثرتری برای مقابله با موقعیت ها را بیاموزد.

آیا اختلال شخصیت هیستریونیک با خودشیفتگی ارتباط دارد؟

شخصیت خودشیفته و شخصیت هیستریونیک گاهی اوقات می توانند همپوشانی داشته باشند. این دو اختلال در گروه اختلالات شخصیتی «خوشه B» قرار دارند. افراد این گروه از الگوهای فکری و رفتاری غیرقابل پیش بینی یا نامنظم رنج می برند. آنها همچنین در نمایشی که بر خود متمرکز است غرق می شوند.

آیا افرادی که شخصیت نمایشی دارند در معرض خطر بیشتری برای خودکشی هستند؟

افراد مبتلا به اختلال شخصیت «خوشه B» ممکن است خطر بیشتری برای افکار خودکشی داشته باشند. افرادی که دارای شخصیت هیستریونیک و اختلالات خلقی مانند افسردگی هستند، ممکن است خطر بیشتری داشته باشند.